Ruijschenbergh te Gemert
In Gemert stond een oud verzorgingshuis met daaraan gekoppeld drie appartementengebouwen met aanleunwoningen. Het verzorgingshuis diende vervangen te worden terwijl de aanleunappartementen gehandhaafd bleven. De gemeente had het stedenbouwkundige uitgangspunt geformuleerd dat het nieuwe complex tegen de omringende straten aan gesitueerd moest worden waardoor het bestaande schitterende park achter het gemeentehuis dubbel zo groot zou kunnen worden.
De nieuwbouw bestaat drie bouwdelen, die samen met de oorspronkelijke flats een soort kralensnoer van gebouwen rondom het park vormen, met een totale omvang van 15.000 m² plus parkeergarage. In totaal bevatten de nieuwe gebouwdelen 6 groepswoningen voor elk 5 dementerende bejaarden; ongeveer 100 appartementen (deels huur met zorg, deels koop); afdelingen dagbehandeling, diverse centrale faciliteiten, een centrale keuken, een groot Gezondheidscentrum en een parkeergarage voor bijna 200 auto’s. Die parkeergarage is in opdracht van de Gemeente gebouwd, waardoor heel slim gebruik is gemaakt van deze immense bouwput om ook voor andere functies in de directe omgeving (gemeenteambtenaren, andere bouwplannen) aanvullend ondergronds parkeren te realiseren.
De grootschaligheid van het complex is aan de straatzijden visueel teruggebracht door alle gebouwdelen sterk verticaal geritmeerde gevels te geven; door in de hogere bouwdelen de bovenste gewone woonlaag terugliggend en met een zinken gevelbekleding uit te voeren en door bij de hoogste gebouwkoppen de onderbouw plaatselijk sterk terug te leggen. Aan de parkzijde vormt het complex een krans van in gebroken wit stucwerk uitgevoerde stadsvilla’s. Het grote complex is ook binnen in vele bouwdelen onderverdeeld doordat de verkeersruimten zijn uitgevoerd als een stelsel met binnenstraten en atria met “buitengevels” eromheen. Met op vele plekken een mooi uitzicht op het centrale park. Hierdoor, en door de diverse toegangen naar de woongebieden, is het gelukt een soort “dorp” in plaats van een WoonZorgComplex te realiseren.
Ik ben projectarchitect van dit project geweest in dienstverband bij Van den Pauwert Architecten BNA uit Eindhoven. Het is gebouwd in de jaren 2007-2009.
Wooncomplex Den Elzent te Eindhoven
Op een schitterende locatie in het zuiden van Eindhoven wilde de Vitalis WoonZorgGroep een uiterst luxe wooncomplex realiseren, met voor de bewoners ook een aantal recreatieve voorzieningen en de garantie van 24-uurs persoonlijke zorg. Na eerdere problemen met de bewoners van die aanliggende villawijk heeft Vitalis eind 2006 een architectenselectie uitgeschreven met de vraag aan de architecten een gebouw te ontwerpen wat ook voor de omwonenden acceptabel zou zijn.
Die selectie heb ik gewonnen met een concept waarbij naast de realisatie van een hoger hoofdgebouw de aansluiting met de wijk gerealiseerd zou worden door middel van een krans van grote stadsvilla’s die elk steeds twee of drie superluxe appartementen bevatten. Die appartementen zouden zelfs hun eigen toegangen vanaf de straten krijgen, maar ook door middel van een verbindingsgang bijna onzichtbaar aan de hoogbouw worden gekoppeld. Door de meeste van deze stadsvilla’s grote lessenaarsdaken met verschillende oriëntaties te geven zou de expressie van grote individuele villa’s verder worden versterkt. De speciale vorm van de hoogbouw komt voort uit het feit dat die hoogbouw eigenlijk geen enkele aansluiting op andere bebouwing heeft, en dat het logisch was een gebouw met een alzijdige voorzijde te ontwerpen. Na een eerste concept met een ovaalvorm is deze niervorm ontstaan, waarbij de grootste radius gericht is op de grootste openbare ruimte en de ringweg, en de insnoering aan de binnenzijde extra afstand naar de stadsvilla’s oplevert. Vanwege de hoge geluidsbelasting van de ringweg zullen alle zeer grote terrassen worden uitgevoerd met geluidsisolerende glazen schuifpanelen.
De omwonenden waren dusdanig enthousiast over dit ontwerp dat er tegen de voor het plan benodigde wijziging van het bestemmingsplan geen enkel bezwaar is ingediend! Een volstrekt unicum voor een groot bouwplan op zo’n gevoelige plek in de stad.
Dit ontwerp heb ik in dienstverband bij Van den Pauwert Architecten BNA uit Eindhoven gemaakt. Door de crisis is het project helaas niet gerealiseerd.
Dependance verpleeghuis te Zundert
Ten aanzien van het huisvesten van verpleeghuiszorg behoevende mensen ontstonden eind vorige eeuw de denkbeelden dat groepswoningen voor 6 to 8 bewoners ideaal zouden zijn, met aparte kamers voor alle bewoners. Omdat privé-badkamers financieel onhaalbaar werden geacht én omdat van deze bewoners bijna niemand meer zelfstandig van een badkamer gebruik kan maken werd de norm vastgesteld op één badkamer per twee bewonerskamers. De bewonerskamers werden gezien als ruime slaapkamers, en daarnaast werden grote woonkamers voorgeschreven waar het groepje bewoners samen met de begeleiding/verzorging het grootste gedeelte van de dagen door kan brengen.
In Zundert diende een gebouwvleugel voor 60 dementerende bewoners te worden ontworpen, wat tegen een groter complex met zorgwoningen aan moest worden gebouwd. De vooruitstrevende opdrachtgever gaf de adviseurs de opdracht om op basis van de bovenstaande nieuwe denkbeelden een project met 8 groepswoningen te ontwerpen.
Omdat het voor de dementerende ouderen niet toegestaan is om zonder begeleiding het gebouwdeel te verlaten vond ik het belangrijk dat het bouwdeel een eigen “hart” zou krijgen. Waar de bewoners zonder begeleiding of met hun bezoek naar toe kunnen gaan. Daarom is een pleinvormige hoge ruimte ontworpen met veel daglichttoetreding, waaromheen de groepswoningen liggen. Alle woonkamers van de groepswoningen hebben zowel een gevel (+terras of balkon) aan de buitenzijde van het gebouw als een groot raam naar dat binnenplein. De bewonerskamers zijn gesitueerd in korte naar buiten stekende gebouwvleugels.
Het College Bouw Ziekenhuisvoorzieningen had veel waardering voor de opzet van het gebouw en de vele aandacht die er was besteed aan de verschillende leefruimten voor de bewoners. Het project is daarom opgenomen in het door het College uitgegeven boek “Good Practice”. Ik heb het in 2000/2001 ontworpen in dienstverband bij Van Aken Architectuur uit Eindhoven.
Restaurant Zonhove te Son
Zonhove is een woonlocatie waar zo’n 170 meervoudig gehandicapten – grotendeels kinderen – in groepsverband in bungalows wonen. De zorg en begeleiding is er intensief en vindt behalve in de eigen woningen ook in een activiteitencentrum plaats. Sommige kinderen bezoeken ook de naastgelegen Emiliusschool voor speciaal onderwijs.
De maaltijden werden in een centrale keuken bereid en vervolgens naar alle woningen gebracht. Begin van deze eeuw was die keuken aan vervanging toe. Door de ontwikkelingen in keuken-technologie kon de nieuwe keuken veel kleiner worden, en werd het bestaande gebouw dus niet meer volledig benut. Het idee werd geboren om naast een nieuwe kleinere keuken in het gebouwtje ook een restaurant te gaan stichten. Dat restaurant wordt zowel door personeel, bewoners en gasten gebruikt. Het biedt met name de mogelijkheid aan de gehandicapte bewoners van het complex (veelal in grote elektrische rolstoelen, en begeleid door personeel of hun bezoek) om leuk uit eten te gaan in een omgeving die volledig op hun beperkingen is aangepast.
Het bestaande 60er-jaren gebouwtje kende een sterk gelede vorm met diepe inhammen tot aan een hoger centraal gedeelte. De belangrijkste ingreep om het gebouwtje bruikbaarder en lichter en plezieriger te maken was het toevoegen van twee serres in die inhammen, en het toepassen van frisse en felle kleuren. De uitwerking van het interieur is in samenspraak met mij door Lensen Projectinrichters uit Ammerzoden gedaan.
Ik heb de verbouwing ontworpen in dienstverband bij Van den Pauwert Architecten uit Eindhoven. De verbouwing vond plaats in 2005
Gezondheidscentrum Brandevoort
De wijk Brandevoort in Helmond is internationaal vermaard om z´n sfeervolle architectuur in retrostijl. In een groot bouwblok in het centrumdeel van de wijk is een zeer groot gezondheidscentrum ondergebracht. Het bouwblok is echter ontworpen door het Berlijnse architectenbureau Krier, wat voor een interieuropdracht met frequent overleg niet erg handig is, en daarom werd ik als interieurarchitect aangetrokken. In dit geval betekende ˝interieurarchitect˝ het ontwerpen van alle indelingen vanaf het vaststaande casco.
Het betrof een startend gezondheidscentrum. De door het centrum aangestelde centrummanager en ik hebben de aankomende participanten eerst door het proces geleid waarin werd onderzocht welke functies wel en niet gemeenschappelijk konden worden gemaakt. Daarna heb ik plattegronden (het centrum strekt zich uit over twee verdiepingen) ontwikkeld waarbij de ingewikkelde vorm van het bouwblok en de vele dragende wanden en leidingschachten voor veel beperkingen zorgde. Door het weg laten van één stramien op de verdieping (het daar realiseren van een vide) lukte het om op zowel de eerste verdieping als op de begane grond veel daglicht tot in het hart van het centrum binnen te laten dringen.
Een ander deel van de advisering betrof het in samenspraak met de participanten bedenken van een kleurenschema. Het centrum wordt door de gebruikers erg gewaardeerd om z´n zeer plezierige en warme uitstraling.
Ik heb het ontwerpwerk verricht in dienstverband bij Van den Pauwert Architecten uit Eindhoven. Het centrum is zo´n 2.000 m² groot en is gebouwd in 2007.